Κυριακή 2 Ιουνίου 2013

Οι σχολικές βιβλιοθήκες στην εκπαίδευση και στην κοινωνία

Εισήγηση Γιώργου Δαρδανού στο Στρογγυλό Τραπέζι (19/5/2013)
κατά την 10η Διεθνή Έκθεση Βιβλίου Θεσσαλονίκης.
 
Οι αριθμοί
Α’ βάθμια εκπαίδευση:
Νηπιαγωγεία                      6.078                   – Βιβλιοθήκες 0
Δημοτικά Σχολεία              5.368                   – Βιβλιοθήκες 0

Β’ βάθμια εκπαίδευση:
Γυμνάσια                           1.908
Λύκεια                               1.124
ΤΕΕ                                       472
ΣΕΚ                                      125
­­­­­­­­­­­­­  ­________
3.629

-          Βιβλιοθήκες (499+266) 765 στα Γυμνάσια


ΕΝΗΜΕΡΩΣΗ:
Το 2011 τερματίστηκε η λειτουργία των 28 παιδικών βιβλιοθηκών που υπήρχαν στην ελληνική επικράτεια.

1)            Στην Πρωτοβάθμια Εκπαίδευση: Σήμερα δεν υπάρχει ούτε μία οργανωμένη σχολική βιβλιοθήκη στα δημοτικά σχολεία της χώρας μας. Πριν από χρόνια εξαγγέλθηκε η δημιουργία 25 πιλοτικών σχολικών βιβλιοθηκών που ποτέ δεν πραγματοποιήθηκαν.
2)            Στη Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση: Στην πρώτη φάση επί Υπουργείας Γεράσιμου Αρσένη ιδρύθηκαν οι πρώτες 499 σε Γυμνάσια της χώρας και επί Υπουργείας Ευριπίδη Στυλιανίδη άλλες 266· πολλές από τις βιβλιοθήκες αυτές δε διαθέτουν σήμερα προσωπικό για να τις στελεχώσει (αφού δεν ανανεώθηκαν ποτέ οι συμβάσεις των βιβλιοθηκονόμων που εργάζονταν σ’ αυτές), δε διατέθηκαν κονδύλια για τον εμπλουτισμό τους (τα χρήματα κατασπαταλήθηκαν αλλού κι αλλού) και έχουν καταντήσει αποθήκες υπολογιστών παλαιάς τεχνολογίας και σπασμένων θρανίων.


Η λεηλασία των χρημάτων
για τις βιβλιοθήκες στην εκπαίδευση

Τα οικονομικά στοιχεία
Αρχικό ποσόν που ΘΑ διέθεταν για τη δημιουργία 1.000 νέων σχολικών βιβλιοθηκών (εκτός των πρώτων 499) μέσω των Περιφερειακών Επιχειρησιακών Προγραμμάτων: 70.431.000 €.
Απ’ αυτά, (κατά τον εμπλουτισμό των επόμενων 266 βιβλιοθηκών) τιμολογήθηκαν μόνον 8.500.000 € συν τα έξοδα αποστολής και συσκευασίας 1.500.000 €. Συνολικά 10.000.000 €.
Χάθηκαν συνολικά 60.431.000 €

Η ύπαρξη, η λειτουργία και ο εμπλουτισμός των βιβλιοθηκών είναι μια ανάγκη που σε όλες τις ευρωπαϊκές χώρες θεωρείται δεδομένη. Σήμερα μάλιστα λόγω της οικονομικής κρίσης, οι βιβλιοθήκες θα μπορούσαν να παίξουν ακόμα σημαντικότερο ρόλο αφού ο κόσμος θα μπορούσε να είχε δωρεάν πρόσβαση σε χιλιάδες τίτλους.
Αυτό που προκαλεί ιδιαίτερη εντύπωση είναι το γεγονός ότι κανείς δεν διαμαρτυρήθηκε για το τεράστιο αυτό κενό και την αναπηρία στην παιδεία του τόπου μας που αν συνδυαστεί με το ένα και μοναδικό βιβλίο τότε οδηγούμαστε στην απουσία της κριτικής σκέψης.
Πολλές φορές αναρωτιέμαι γιατί δεν αντέδρασαν όσο έπρεπε οι πνευματικοί φορείς του τόπου, η Ακαδημία Αθηνών, τα Ανώτατα Εκπαιδευτικά Ιδρύματα αλλά κυρίως το Παιδαγωγικό Ινστιτούτο.
Ακόμα και οι συνδικαλιστές του χώρου της παιδείας σιώπησαν.

Ωστόσο, υπάρχουν αρκετοί εκδότες που φοβούνται τη μείωση των πωλήσεών τους λόγω της ύπαρξης των βιβλιοθηκών. Η πραγματικότητα είναι όμως ότι μέσα από την απορρόφηση των βιβλίων από τις βιβλιοθήκες, η εκδοτική προσπάθεια θα μπορούσε να ενισχυθεί και όχι να μειωθεί. Άλλωστε οι βιβλιοθήκες αποτελούν κέντρα μάθησης, ενίσχυσης της ανάγνωσης και δημιουργίας νέων και ποιοτικών αναγνωστών.
Το ΕΚΕΒΙ – το υποτιθέμενο ΕΘΝΙΚΟ ΚΕΝΤΡΟ ΒΙΒΛΙΟΥ – δεν ασχολήθηκε ποτέ με το θέμα των βιβλιοθηκών κατά τη διάρκεια της λειτουργίας του, δεν έγραψε ούτε μία επιστολή, δεν έκανε ούτε μία δράση.
Τελειώνοντας, θα ήθελα να επισημάνω ότι οι βιβλιοθήκες που δημιουργήθηκαν τελικά έχουν απαξιωθεί πλήρως αφού:
  • Δεν διαθέτουν προσωπικό για να τις στελεχώσει
  • Δεν εγκρίθηκαν κονδύλια για τον εμπλουτισμό τους
  • Δεν άνοιξαν ποτέ στην τοπική κοινωνία και, σε τελική ανάλυση
  • Κατέληξαν αποθήκες «περιθωριοποιημένων» βιβλίων, σπασμένων θρανίων κ.ά.

Και κανείς δεν μπορεί να μας απαντήσει τι απέγιναν τελικά τα χρήματα αυτά. Απορροφήθηκαν αλλού; Κάποιος δεν πρέπει να λογοδοτήσει για την τύχη του ποσού αυτού; Και κανένας δεν θα ξαφνιαστεί, αν η Βουλή των Ελλήνων ξανακληθεί κάποια μέρα ως κολυμπήθρα του Σιλωάμ να αθωώσει κάποιους που είχαν εμπλακεί στα σκάνδαλα αυτά.

ΛΕΗΛΑΤΗΣΑΝ τα χρήματα αφήνοντας την παιδεία της χώρας μας ΑΝΑΠΗΡΗ.



Βιβλιογραφία
Δαρδανός, Ε.Γ., «Όταν η γάτα γλείφει τη λίμα», Τυπωθήτω, 1999
Δαρδανός, Ε.Γ., (επιμ.), «Οι παπαγάλοι δεν διαβάζουν βιβλία. Κείμενα πολιτικής βιβλίου», Gutenberg, 2005
Δαρδανός, Ε.Γ., (επιμ.), «Σελίδες στην οθόνη ή σε χαρτί. Το μέλλον της ανάγνωσης», Gutenberg, 2010
ΠΟΕΒ – ΕΚΕΒΙ: «Η βιβλιοθήκη και το βιβλίο στην εκπαίδευση», Διημερίδα, Αθήνα 1998
  • Γεωργουσόπουλος, Κ., Σχολική βιβλιοθήκη: όργανο ή εργαλείο υποδομής;
  • Μπαμπινιώτης, Γ., Πολλαπλό βιβλίο και σχολικές βιβλιοθήκες
  • Μπουζάκης, Σ., Σχολικά βιβλία – σχολικές βιβλιοθήκες. Παρελθόν – παρόν – μέλλον
  • Ντελόπουλος, Κ., Η σχολική βιβλιοθήκη προέκταση της εκπαιδευτικής πράξης και μέσο διεύρυνσης του σχολικού προγράμματος
  • Espholm, V., Ευρωπαϊκές εμπειρίες
ΠΟΕΒ – Ε.Ε.Β: «Το παρόν και το μέλλον των σχολικών βιβλιοθηκών», Ημερίδα, Αθήνα 2001
  • Αρσένης, Γ., Σχολικές βιβλιοθήκες: Η ουτοπία που έγινε πραγματιοκότητα
  • Ξωχέλλης, Δ.Π., Επιμόρφωση εκπαιδευτικών και σχολικές βιβλιοθήκες
  • Παπάζογλου, Α., Ο ρόλος της σχολικής βιβλιοθήκης στη διαμόρφωση σύγχρονων πολιτών
Ντελόπουλος, Κ., «Για τις σχολικές βιβλιοθήκες. 4 + 3 κείμενα από βιβλιοθηκονομική άποψη», Gutenberg, 2005

Πηγή : http://www.oanagnostis.gr